<<< Nr 15 >>>

1 października 2000

Konin

KANCELARIA BROKERSKA PROMETEUSZ

UBEZPIECZENIE MASZYN OD AWARII
SŁOWNIK TERMINOLOGII UBEZPIECZENIOWEJ
ORZECZNICTWO
WARTO WIEDZIEĆ - RZECZNIK UBIEZPIECZONYCH
Z OSTATNIEJ CHWILI - ZMIANY W PRAWIE

UBEZPIECZENIE MASZYN OD AWARII [na początek]
Generalnie klasyczne ubezpieczenia (ogień, kradzież, mienie w transporcie w podstawowych wariantach) obejmują tylko konkretnie w nich wskazane ryzyka. Natomiast pewnym grupom mienia zagrażają inne ryzyka, niż te wymienione w ubezpieczeniach klasycznych. Typową taką grupą mienia jest np. sprzęt elektroniczny (jest on bardziej narażony na błąd obsługi aniżeli na ryzyko pożaru), zaawansowane technologicznie maszyny. Stąd zakłady ubezpieczeń wyszły z nową inicjatywą - nowym rodzajem ubezpieczeń dla tego typu mienia. Ubezpieczenia te pokrywają oprócz ryzyk klasycznych, również ryzyka nietypowe, charakterystyczne dla danego przedmiotu ubezpieczenia. Ubezpieczenia te konstruowane są na bazie ubezpieczeń od wszystkich ryzyk - czyli zakład odpowiada za wszystko co nie jest wyraźnie wyłączone.
Jednym z takich specjalistycznych ubezpieczeń dotyczących wybranej grupy mienia są ubezpieczenia maszyn od awarii.
Przedmiotem ubezpieczenia są maszyny posiadane przez ubezpieczającego w związku z prowadzoną działalnością .
Ubezpieczenie to obejmuje szkody powstałe we wszelkiego rodzaju maszynach w trakcie ich pracy i postoju, w trakcie ich demontażu i ponownego montażu oraz w czasie transportu, w obrębie jednej lokalizacji w celu konserwacji i naprawy .
Ubezpieczeniem objęta jest każda nagła i nieprzewidziana utrata, zniszczenie lub uszkodzenie maszyny spowodowane:
a) działaniem człowieka
- nieostrożność
- niewłaściwe użytkowanie
- błąd operatora
- celowe zniszczenie przez osoby trzecie (najczęściej ma to miejsce w ramach tzw. sabotażu gospodarczego, niekiedy też ma miejsce zniszczenie mienia przez pracownika, który czuje się w jakiś sposób pokrzywdzony przez pracodawcę)
b) wadami produkcyjnymi
- błąd konstrukcyjny
- użycie wadliwego materiału
- wady fabryczne
c) szkodami eksploatacyjnymi
- eksplozji (rozerwania w wyniku siły odśrodkowej)
- dostania się ciała obcego do mechanizmu maszyny
- zwarcia
Ponadto jak już wcześniej wspomniano, ubezpieczone są również ryzyka klasyczne czyli pożar, uderzenie pioruna, huragan, kradzież itp.
Jednym słowem, ujęcie maszyn i poszczególnych urządzeń linii produkcyjnych w standardowym ubezpieczeniu od ognia i innych zdarzeń losowych nie zabezpiecza dostatecznie firmy przed ryzykami występującymi w trakcie eksploatacji maszyn i urządzeń pod względem zakresu ochrony ubezpieczeniowej .
Ubezpieczenie maszyn i urządzeń od uszkodzeń, służy efektywniejszej ochronie parku maszynowego w trakcie wykonywania prac i przerw, lub w trakcie prowadzenia działań konserwujących. Zaletą tego ubezpieczenia jest też to, że odszkodowanie wypłacane jest na podstawie wartości odtworzeniowej, tzn. podmiot ubezpieczony otrzyma odszkodowanie w wysokości pozwalającej zastąpić uszkodzoną maszynę, czy urządzenie inną tego samego rodzaju i o takich samych parametrach.
Ze względu na stosunkowo duży koszt tego typu polis, istnieje możliwość obniżenia składki przez ograniczenie zakresu ubezpieczenia i wybranie najbardziej istotnych dla podmiotu zdarzeń losowych, jak też przez wykupienie takiego ubezpieczenia dla maszyn mających strategiczne znaczenie dla działalności firmy. Strategiczne maszyny można podzielić na dwie grupy - z jednej strony będą to maszyny bardzo drogie mające w sobie dużo "delikatnych" elementów (zwłaszcza elektronicznych), z drugiej zaś strony będą to te maszyny, które w razie uszkodzenia trudno naprawić i / lub trudno zastąpić inną maszyną. W tym drugim wypadku dobrze uzupełnić takie ubezpieczenie ubezpieczeniem utraty zysku (o tym ubezpieczeniu pisaliśmy szerzej w numerze 6 z czerwca tego roku).
Paweł Filar / Robert Hejzner

SŁOWNIK TERMINOLOGII UBEZPIECZENIOWEJ [na początek]
AKTUARIUSZ - jest to specjalista z zakresu matematyki ubezpieczeniowej, statystki i finansowości. Rolą aktuariusza jest wyliczenie prawidłowej ceny usługi ubezpieczeniowej (składki) w ten sposób aby zapewniła ona odpowiednio wysoki poziom środków finansowych zakładu ubezpieczeń do wywiązania się z zawartej umowy ubezpieczenia. Wysokość składki ustalana jest na podstawie przewidywanych kosztów umowy - aktuariusz korzystając z danych statystycznych stara się określić ile odszkodowań zakład ubezpieczeń będzie musiał wypłacić w danym roku. Aktuariusz jest jednym z najbardziej elitarnych zawodów stąd też ustawa ubezpieczeniowa nakłada na osobę chcącą zostać aktuariuszem (podobnie jak na kandydata na brokera) szereg wymogów m. in. wymóg ukończenia studiów wyższych, wymóg zdania egzaminu przed Komisją powołaną przez Ministra Finansów itp.
Na koniec pozwolę sobie na zacytowanie małego żartu branżowego - zagadki, który celnie wskazuje na charakter pracy aktuariusza.
Pytanie: Czym różni się aktuariusz ubezpieczeniowy od aktuariusza mafii?
Odpowiedź: Tym, że ten pierwszy wie ilu ludzi umrze w danym roku, ten drugi zaś zna ich nazwiska.

ORZECZNICTWO [na początek]
Stan faktyczny: 19 października 1992 r. około godz. 4 rano właściciel samochodu marki Opel Omega pozwolił pasażerce prowadzić ten samochód. Dodać należy, że feralnego dnia padał deszcz i droga była śliska. Pasażerka miała prawo jazdy od około 14 lat i na co dzień kierowała swoim własnym Fiatem 126p. Po ujechaniu samochodem około 2 km, w czasie pokonywania zakrętu drogi prowadzącej w kierunku N.W. nie zachowała należytej ostrożności, w wyniku czego straciła panowanie nad kierownicą i przodem samochodu uderzyła w parkan posesji, a następnie w słup sieci telefonicznej, powodując ich uszkodzenie, jak również obrażenia cielesne jadącego z nią właściciela pojazdu i znaczne uszkodzenie samochodu powódki.
Sąd Apelacyjny zważył co następuje: Oddanie szybkiego zachodniego pojazdu do prowadzenia osobie użytkującej na co dzień Fiata 126p, a więc o znacznie niższych parametrach technicznych, na dodatek w warunkach nocnych, stąd przy gorszej widoczności i nieprzystosowaniu organizmu do jazdy nocnej i to przy śliskiej, bo mokrej nawierzchni, zwiększa ryzyko zaistnienia wypadku i w świetle art. 816 k.c. uzasadnia stosowne obniżenie świadczenia, do jakiego z mocy ubezpieczenia auto-casco zobowiązany jest ubezpieczyciel. Mając też na względzie wymienione okoliczności sąd apelacyjny uznał, że w 1/3 stanowią one o zwiększeniu ryzyka zaistnienia wypadku i z tych względów w tej właśnie proporcji, tj. w 1/3 obniżył należne właścicielowi odszkodowanie.
Sygnatura wyroku: I ACr 459/94
Komentarz: Art. 816 Kodeksu cywilnego, na który powołał się Sąd mówi, że w razie ujawnienia okoliczności, która pociąga za sobą zwiększenie prawdopodobieństwa wypadku, zakład ubezpieczeń może odpowiednio zmniejszyć odszkodowanie, jeżeli ujawnienie okoliczności nastąpiło po wypadku. I za taką też okoliczność uznano oddanie pojazdu marki Opel Omega w ręce kierowcy "malucha". Orzeczenie to jest bardzo kontrowersyjne, nie mniej jednak zapadło i warto o nim wiedzieć.

WARTO WIEDZIEĆ - RZECZNIK UBIEZPIECZONYCH [na początek]
Rzecznik Ubezpieczonych to instytucja powołana do ochrony interesów ubezpieczonych i uprawnionych z umów ubezpieczenia. Rzecznika Ubezpieczonych powołuje Minister Finansów na okres 4 lat. Do zadań Rzecznika Ubezpieczonych należy w szczególności:
1) reprezentowanie i ochrona konsumenckich interesów ubezpieczonych i uprawnionych z umów ubezpieczenia,
2) opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących ubezpieczeń,
3) informowanie organu nadzoru o dostrzeżonych nieprawidłowościach w działalności zakładów ubezpieczeń,
4) inicjowanie i prowadzenie działalności edukacyjno - informacyjnej w zakresie ubezpieczeń.
W chwili obecnej funkcję tę pełni dr Stanisław Rogowski. Adres jego biura to:
02-002 Warszawa; ul. Nowogrodzka 62B/22, tel.: (22) 622-48-56; fax: (48) (22) 622-52-60

Z OSTATNIEJ CHWILI - ZMIANY W PRAWIE [na początek]
W ostatnich dniach sporym zmianom uległa ustawa o działalności ubezpieczeniowej. Większość zmian ma charakter kosmetyczny i dostosowujący tę ustawę do innych ustaw. Ważniejsze zmiany to:
- stworzenie katalogu czynności ubezpieczeniowych czyli tych czynności, którymi mogą zajmować się tylko zakłady ubezpieczeń;
- uregulowanie polityki finansowej zakładów ubezpieczeń;
- doprecyzowanie odpowiedzialności Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (o samym UFG więcej w poprzednim numerze IA).

Inna ciekawa zmiana jaka nastąpiła w naszym prawie (nie związana z ubezpieczeniami) to uregulowanie w końcu umowy leasingu w Kodeksie cywilnym. Leasing w tej chwili uregulowany już jest w dodanym Tytule XVII 1 w artykułach od 709 ¹ do 709 ¹⁸ . Nowe przepisy stosować się będzie do umów leasingu zawartych po dniu wejściu w życie tej nowelizacji Kodeksu cywilnego tj. po dniu 8 grudnia 2000 roku.

IA redaguje Paweł Filar - prawnik, broker w KB Prometeusz oddział Kalisz.