<<< Nr 10 >>>

1 maja 2000

Konin

KANCELARIA BROKERSKA PROMETEUSZ

SYSTEMY UBEZPIECZENIA
SŁOWNIK TERMINOLOGII UBEZPIECZENIOWEJ
ORZECZNICTWO
GRATULUJEMY !!!
UWAGA!!! ZMIANY

SYSTEMY UBEZPIECZENIA [na początek]
Jednym z najważniejszych problemów, który należy rozwiązać, aby prawidłowo zawrzeć umowę ubezpieczenia to ustalenie prawidłowej sumy ubezpieczenia. W pierwszej kolejności powinno się ustalić system ubezpieczenia, który należy zastosować - ma on decydujące znaczenie dla potencjalnej odpowiedzialności odszkodowawczej zakładu ubezpieczeń. Podstawowe systemy ubezpieczenia to:
System ubezpieczenia na sumy stałe - w tym systemie przyjęta suma ubezpieczenia pozostaje niezmienna (stała) w całym okresie ubezpieczenia i stanowi górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela w przypadku szkody. W związku z taką konstrukcją należy szczególnie starannie podejść do wyznaczenia tej sumy - powinna ona odpowiadać maksymalnej możliwej wartości przedmiotu ubezpieczenia w czasie trwania umowy ubezpieczeniowej. Najczęściej system ten znajduje zastosowanie w przypadku mienia o względnie stałej wartości - zazwyczaj odnosi się to do środków trwałych. System ten ze swej natury nie uwzględnia ewentualnych wzrostów wartości środków trwałych lub obrotowych wynikających np. z inwestycji dokonanych w okresie ubezpieczenia, bądź z okresowych wahań stanu środków obrotowych. Aby objąć ubezpieczeniem takie wzrosty wartości mienia można do ubezpieczenia "włożyć" odpowiednią klauzulę - tzw. automatyczny wzrost wartości mienia, albo (w odniesieniu do środków obrotowych) skorzystać z systemu sum zmiennych.
System ubezpieczenia na sumy zmienne - w tym systemie przyjęta suma ubezpieczenia, podobnie jak w przypadku sum stałych, odnosi się do maksymalnej przewidywanej wartości mienia danego rodzaju w okresie ubezpieczenia. Jednak w odróżnieniu od poprzedniego systemu składka ubezpieczeniowa jest obliczana od rzeczywistej wartości mienia w całym okresie ubezpieczenia. Z tego powodu po zakończeniu okresu ubezpieczenia powinno nastąpić rozliczenie i ewentualna korekta składki (szczegółowe rozwiązania w tym zakresie określają ogólne warunki ubezpieczenia poszczególnych zakładów ubezpieczeń). Rozliczenia tego dokonuje się sumując np. stany kwartalne środków obrotowych i dzieląc je następnie na 4, dzięki czemu uzyskuje się średnią wartość mienia w roku. Ostatecznie podstawą rozliczenia składki jest ta średnia wartość ubezpieczanego mienia i od niej jest naliczona ostateczna wysokość składki. Najczęściej system ten znajduje zastosowanie w przypadku ubezpieczenia środków obrotowych.
System ubezpieczenia na I ryzyko - w tym systemie ubezpieczenia Ubezpieczający określa maksymalną możliwą szkodę jakiej może doznać w wyniku zajścia zdarzenia losowego. W praktyce ubezpieczeniowej system ten jest stosowany zazwyczaj w ubezpieczeniach mienia od kradzieży z włamaniem i rabunku. Ma to na celu optymalizację składki ubezpieczeniowej, gdyż ubezpieczenia tego typu są stosunkowo drogie. Maksymalna szkoda w wyniku kradzieży z włamaniem lub rabunku jest zazwyczaj znacznie niższa niż całkowita wartość danej grupy mienia, zatem ubezpieczenie to zmniejsza koszty Ubezpieczającego. Trudno bowiem sobie wyobrazić, aby złodziej skradł wszystkie środki trwałe lub obrotowe należące do firmy. Z drugiej strony należy pamiętać, że w przypadku szkody przekraczającej oszacowaną przez nas sumę ubezpieczenia odszkodowanie nie pokryje całkowitej wartości szkody, lecz jedynie zadeklarowaną kwotę.
Andrzej Kurczewski - broker w KB Prometeusz oddział Konin

SŁOWNIK TERMINOLOGII UBEZPIECZENIOWEJ [na początek]
SZKODA - przez szkodę rozumiemy uszczerbek majątkowy powstały w naszym mieniu (lub na osobie) wbrew naszej woli lub niezależnie od naszej woli. Szkody na osobie często nazywa się szkodami niemajątkowymi lub krzywdą. Szkoda majątkowa ma w sobie dwie składowe:
- stratę - czyli zmniejszenie się naszego majątku wskutek zdarzenia.
- utracone korzyści - wartość naszego majątku nie wzrasta tak jakby wzrosła, gdyby szkoda nie wystąpiła
Generalnie ubezpieczenia majątkowe pokrywają tylko stratę. Istnieją pewne klauzule łagodzące tą regułę np. ubezpieczenie wyrobów gotowych wg cen sprzedaży. Są również pewne rodzaje produktów ubezpieczeniowych nastawionych na pokrycie utraconych korzyści tzw. ubezpieczenia utraty zysku (business interruption). Istotne również jest to, jak poszczególne warunki ubezpieczenia definiują szkodę na użytek danej umowy. Na gruncie prawa ubezpieczeniowego (inaczej trochę niż w prawie cywilnym) szkoda może być spowodowana przez siłę wyższą, zdarzenie przyrodnicze, osobę trzecią lub naszego kontrahenta. W zależności od typu ubezpieczenia będzie ono pokrywało szkody powstałe z tej lub innej przyczyny lub z wielu przyczyn.
UJEMNY INTERES UMOWNY - specyficznego typu szkoda polegająca na tym, że poszkodowany podjął pewne działania w celu zawarcia umowy (np. lot do Ameryki w celu podpisania umowy), ale jednak umowa wcale nie dochodzi do skutku z winy drugiej strony. Nie jest to szkoda związana z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem kontraktu, o której mówi art. 471 Kodeksu cywilnego. Tego typu szkód nie pokrywa żadne ubezpieczenie, ale ich pokrycia możemy domagać się na drodze procesu cywilnego od niedoszłego kontrahenta, jeżeli jesteśmy w stanie udowodnić mu winę i związek przyczynowy pomiędzy niezawarciem umowy a naszą szkodą.

ORZECZNICTWO [na początek]
Stan faktyczny: Właściciel pojazdu zawarł ubezpieczenie AC na swój pojazd. W okresie trwania polisy spowodował wypadek. W chwili wypadku pojazd ciągnął przyczepę - lawetę o dopuszczalnej masie całkowitej do 2000 kg. Towarzystwo Ubezpieczeń odmówiło jednak wypłaty odszkodowania powołując się na to, że w chwili wypadku właściciel - kierowca nie miał odpowiedniego prawa jazdy tj. takiego, które by go uprawniało do kierowania zestawem pojazdów (pojazd + przyczepa). Biegły uznał, że przyczyną wypadku nie był błąd kierowcy a zerwanie się wahacza w samochodzie. Jednym słowem, wypadek nastąpiłby niezależnie od tego, jakiego typu prawo jazdy posiadał kierowca.
Sąd Najwyższy zważył co następuje: Ubezpieczeniem Auto - casco nie są objęte szkody powstałe podczas prowadzenia pojazdu przez kierowcę nie mającego wymaganych uprawnień i to bez względu na to, czy brak tych uprawnień miał wpływ na powstanie szkody.
Sygnatura wyroku: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada sygn. akt CKN 475/98
Komentarz: Warto jeszcze wiedzieć, że SN wydając wyrok powołał się na treść OWU Auto - casco ubezpieczyciela, w których był zapis mówiący o tym, że Towarzystwo nie odpowiada za szkody powstałe w trakcie prowadzenia pojazdu bez należytych uprawnień. Proszę zwrócić uwagę, że niewątpliwie inny byłby wyrok gdyby w warunkach ubezpieczenia był zapis np. tej treści "Towarzystwo nie odpowiada za szkody spowodowane przez kierowcę nie mającego odpowiednich uprawnień". Jednym słowem, aby się dobrze ubezpieczyć, należy najpierw uważnie poczytać OWU, a najlepiej skorzystać z usług brokera ubezpieczeniowego, który zrobi to za Ciebie.

GRATULUJEMY !!! [na początek]
Jeden z naszych klientów - firma PROFI^m z Turku została uhonorowana zaszczytnym tytułem "Firma Roku" za produkcję najwyższej jakości krzeseł biurowych, rozwój własnego wzornictwa i technologii oraz udaną ekspansję na rynku krajowym i rozwój eksportu.. Korzystając z łamów naszego biuletynu składamy z tej okazji Zarządowi firmy PROFI^m oraz jej pracownikom najserdeczniejsze gratulacje.
Na dalsze lata życzymy pomyślnego realizowania zamierzeń oraz wytrwałości w pokonywaniu codziennych trudności.

UWAGA!!! ZMIANY[na początek]
W Dzienniku Ustaw z dnia 10 kwietnia 2000 roku o numerze 26 pod pozycją 310 ukazało się nowe rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 marca 2000 roku w sprawie ogólnych warunków obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów. Uchyla ono dotychczasowe rozporządzenie z 9 grudnia 1992 roku dotyczące OC komunikacyjnego. Nowe rozporządzenie nie wprowadza rewolucyjnych zmian do tego ubezpieczenia. Ma ono charakter porządkujący dotychczasowy stan prawny. Największą zmianą w porównaniu z dotychczasowymi warunkami jest pojawienie się obowiązku ubezpieczenia pojazdów wolnobieżnych najpóźniej w dniu, w którym pojazdy takie zostaną wprowadzone na drogę publiczną. Poza tym z dotychczasowego zakresu ubezpieczenia wyłączono szkody powstałe w wyniku naprawy pojazdu na trasie. Z drugiej jednak strony wprowadzono do zakresu ubezpieczenia szkody wyrządzone podczas zatrzymania się pojazdu, a że każda (?) naprawa wymaga zatrzymania pojazdu, wydaje się, że w drodze odpowiedniej interpretacji przepisów być może nic się w tym zakresie nie zmieni. Nadto wprowadzono możliwość regresu odszkodowania od sprawcy, jeżeli sprawca był w stanie po użyciu alkoholu (dotychczas musiał być nietrzeźwy, czyli mieć powyżej 0,5 ? alkoholu we krwi) oraz gdy sprawca zbiegł z miejsca wypadku (dotychczas nie było w takiej sytuacji regresu). Rozporządzenie weszło w życie 25 kwietnia 2000 roku.

IA redaguje Paweł Filar - prawnik, broker w KB Prometeusz oddział Kalisz.